Maharashtra Marriage शुभ कार्यात आहेर म्हणून 11, 21, 51, 101 रुपये का देतात? एक रुपया जास्त देण्यामागील काय आहे कारण. आपल्या भारतीय संस्कृतीत अनेक परंपरा आणि रितीरिवाज आहेत. प्रत्येक सण समारंभ आणि सोहळ्यानुसार या परंपरा आणि रितीरिवाज वेगवेगळे आहेत. आपल्याकडे विवाह समारंभ किंवा अन्य शुभ प्रसंगी 11, 21, 51 किंवा 101 रुपये भेट किंवा आहेर देण्याची पद्धत आहे. जितकी ही रक्कम आपण आहेर म्हणून देणार आहोत. त्यात एक रुपया अधिक दिला जातो. ही परंपरा कित्येक वर्षापासून चालत आलेली असून ती आजही कायम आहे. यामागे शुभ शकुन असं कारण मानलं जातं. या व्यतिरिक्त दुसरं कारण काय आहे ते आपण पाहूया.
शुभ कार्यात आहेर म्हणून 11, 21, 51, 101 रुपये का देतात? Maharashtra Marriage
भारतीय संस्कृतीची दैवी परंपरा जी प्राचीन काळापासून समाजात चालू आहे. भारतीय संस्कृतीत, भेटवस्तूच्या रकमेमध्ये एक रुपया जोडून देण्याची परंपरा आहे. जेव्हा एखादी व्यक्ती कोणत्याही धार्मिक किंवा सामाजिक कार्यात किंवा काही शुभ प्रसंगी कोणतीही रक्कम भेट किंवा दान करते, तेव्हा परंपरा म्हणून ही रक्कम 11, 21, 51, 101, 501, 1001 रु विषम संख्या म्हणून पूजेच्या कामात त्याच्या श्रद्धेनुसार, त्याच्या किमान स्थितीनुसार 1.25, 2.50, 5.00 आणि तरीही पुरेशी दक्षिणा सक्षम जाजमनने दिली आहे.
म्हणजे, एका ठराविक रकमेमध्ये ‘एक’ आणि लहान रकमेमध्ये त्याच्या गुणकांचा एक आणि चतुर्थांश. अनेकांना अर्पणाच्या रकमेमध्ये हे ‘एक’ जोडणे निरुपयोगी वाटते आणि थेट 20 रुपये, 50 रुपये, 100 रुपये, 500 रुपये, 1000 रुपये किंवा त्याहून अधिक रक्कम देणे. परंतु काळजीपूर्वक विचार केल्यास आम्हाला आढळते की मोठ्या प्रमाणात अर्पणात ‘एक’ स्वतंत्रपणे जोडणे ही आपली संस्कारात्मक सर्वोत्तम परंपरा आहे.
या परंपरेचे दोन अर्थ आहेत. पहिला अर्थ असा आहे की कोणत्याही रकमेमध्ये ‘एक रुपया’ जोडून, पैसे देणारा अशा प्रकारे घोषित करतो की एक रुपया त्याच्यासाठी शिल्लक म्हणून महत्त्वाचा आहे म्हणून, या रकमेचा प्रत्येक भाग चांगला वापरला गेला पाहिजे. या एका रुपयामुळे उर्वरित पैशाचे महत्त्व वाढते. ही वस्तुस्थिती आहे की, केवळ एक रुपयाच्या अनुपस्थितीत, भेटवस्तूची संपूर्ण रक्कम निरुपयोगी वाटते.
या परंपरेचा दुसरा अर्थ असा आहे की, यामध्ये एक रुपया प्रस्तुतकर्त्याचा आदर दर्शवतो आणि उर्वरित रक्कम त्याच्या सामर्थ्याचे प्रतीक आहे. वेगवेगळ्या लोकांची ताकद त्यांच्या आर्थिक स्थितीनुसार वेगळी असू शकते, पण प्रत्येकाची श्रद्धा समान आहे. हे दोन्ही अर्थ डोळ्यासमोर ठेवून, देणगीदार किंवा स्वीकारणाऱ्या दोघांना देणगी किंवा अर्पण करण्याच्या रकमेमध्ये ‘एक’ जोडण्याची परंपरा आपण पाळली पाहिजे.
ही आपली चिरंतन परंपरा आहे की आपण आपल्या परमेश्वराला जे काही समर्पित करतो, कितीही प्रमाण सांगितले तरी आपण नेहमी “सावया” अर्पण करतो. या मागे ही नम्र भावना आहे की प्रभु, तुमच्या सेवेत जे काही उणीव आहे, ते पूर्ण करण्याची माझी क्षमता नाही. या भागातून ती कमतरता घेऊन तुम्ही माझी पूजा पूर्ण करा. भेटवस्तू प्राप्त कर्त्याबद्दल ही भावना आहे, जी आम्ही तुम्हाला देवाचे प्रतिनिधी म्हणून तुमच्या सेवेत समर्पित करतो. यामागे ही भावना आहे.